راهنماي سفروگردشگري-طبيعت گردي-جاذبه هاي گردشگري و توريستي

معجزه گرانادا:

گرانادا از شهرهاي توريستي و مهم اسپانيا است كه بيشترين جذابيت خود را مديون تاريخ پر فراز و نشيبَش و ماجراي حضور مسلمانان در اندلس (Andalusia) مي‌باشد. در اين شهر تاريخي به خوبي مي توانيد كلكسيوني از اروپاي قبل از ورود اسلام، اروپا پس از ورود مسلمانان و زمان خروج مسلمانان، تسلط مجدد مسيحيان و آغاز قرون وسطي را ببينيد كه به شيوه‌اي اسرار آميز در كنار يكديگر قرار گرفته اند.

چرا به معجزه گرانادا اشاره كرديم؟

گرانادا در لغت به معناي اَنار است. علت نام گذاري اين شهر خاك قرمز رنگي بود كه براي ساخت بناها و منازل استفاده مي كردند به طوريكه با تابش نور خورشيد كاملا شهر به رنگ قرمز ديده مي شد. اين شهر محل تلاقي اديان مختلف در اروپا و افريقاي شمالي بود به همين علت مهمترين شهر براي امپراتوري هاي قدرتمند آن زمان به شمار مي‌‌رفت به گونه اي كه حفظ قدرت در گرانادا به معني تسلط بر تمام اروپا و شمال افريقا بود.
دانستني: نزديك ترين شهرها به گرانادا شهرهاي سويل و مالاگا هستند. بهترين زمان براي سفر به گرانادا در ماه‌هاي مي، ژوئن و سپتامبر و اكتبر است.

اندلس و سرگذشت اسرار آميز كاخ الحمرا در گرانادا:

براي معرفي كاخ الحمرا ابتدا بايد به تاريخ شهر گرانادا (غرناطه) و ماجراي ورود اسلام به اسپانيا (آندلس) اشاره كنيم.
در سال 781 پس از هجرت، در جريان توسعه مرزهاي اسلام در حكومت اُمويان يكي از سرداران خلافت اموي به نام طارق بن زياد جهت فتح سرزمين اندلس راهي اروپا مي‌شود. او پس از فتح تنگه ورودي اسپانيا كه هم اكنون به نام تنگه "جبل الطارق" معروف است موفق مي شود قوم ويزيگوت ها (Visigothi) كه ادعاي وراثت امپراتوري روم را داشتند شكست دهد. پس از آن دودمان هاي مختلف مسلمان از جمله مرابطان، موحدون، مرينيان و نصريان بر منطقه اندلس و ايبري حاكم شدند.
اوج حضور خلافت اُموي در اندلس به زمان عبدالرحمن سوم معروف به عبدالرحمن الناصر لِدين الله و حِكَم دوم يعني حدود سال هاي 961 هجري بر مي گردد. در زمان حكومت او بناهاي باشكوه بسياري در اندلس، گرانادا و كوردوبا ساخته شد كه معروف ترين آنها شهر الزهرا (Medina Azahara) در كوردوبا است. اما اوج داستان هاي اندلس، منطقه ايبري و كاخ الحمرا به زمان دودمان نصريان يا بنونصر بر مي گردد كه در بسياري از فيلم هاي تاريخي دنيا از آن نام برده اند.
در تاريخ به نام 23 امير از خاندان بنونصر كه به سلاطين غرناطه مشهور هستند به عنوان حاكمان قدرتمند ساكن در كاخ الحمرا و پادشاهِ اميرنشين گرانادا اشاره شده است. در زمان محمد بنو نصر در سال 1492 ميلادي سپاهي از مسيحيان به رهبري فرماندهان كاستيا و آراگون (شهر ساراگسا كنوني) توانستند بر حكومت خاندان بنونصير خاتمه دهند.

معرفي كامل كاخ الحمرا

در شهرسازي هاي قديم معمولا بلندترين نقطه شهر كه مشرف بر تمام آن بود را براي ساختن مهمترين بناي شهر انتخاب مي كردند. به همين علت معمولا كاخ پادشاهان در مرتفع ترين مكان شهر ساخته مي شد تا ضمن تسلط كامل بر چهره ي شهر، رسيدن نيروهاي دشمن به كاخ كندتر صورت بگيرد. كاخ الحمرا نيز از اين قاعده مستثني نبود و در مرتفع ترين نقطه شهر گرانادا ساخته شد.

سازنده كاخ الحمرا كيست؟

كاخ الحمرا در دوره هاي مختلف ساخته شد اما زمان ساخت بناي اوليه آن را به قرن 13 ميلادي و خاندان نصيريان (بني نصير) از اعراب مسلمان نسبت مي دهند. بعدها پس از شكست مسلمانان از مسيحيان آراگون و ورود پادشاه فرديناند و ملكه ايزابل در سال 1492 ميلادي قسمت هاي ديگري به مجموعه كاخ الحمرا اضافه شد.

چرا كاخ الحمرا ساخته شد؟

كاخ الحمرا كه در زبان عربي به معناي كاخ قرمز است، در قلب شهر گرانادا ساخته شد تا تجسم بهشت موعود و كاخ هاي بهشتي مسلمانان باشد. بر اساس اسناد تاريخي به قدري معماري كاخ زيبا و چشم گير بود كه
افسانه هاي بسياري در خصوص ساخت بناي كاخ الحمرا وجود دارد. برخي معتقدند چون كاخ در شب ساخته مي شد، نور آتش بر خاك رس تاثير مي گذاشت و كم كم رنگ بنا قرمز شد. اما عده اي ديگر معتقدند علت زيبايي و قرمز بودن رنگ كاخ اين است كه توسط انسان ها ساخته نشد و نيروهاي ماورايي در ساخت آن دخالت داشتند به طوري كه در شب با روشن شدن مشعل هاي اطراف كاخ اين طور تصور مي‌شد كه كاخ در درون آتش شعله ور قرار دارد. در واقع همين شعله هاي آتش اطراف كاخ راهنماي خوبي براي مسافران بود كه مي خواستند به گرانادا سفر كنند. داستان سوم در خصوص علت نام گذاري كاخ احمرا به نام حاكم وقت آن زمان محمد ابن ‌الاحمر (مشهور به محمد دوم) بر مي گردد.
در ادامه به معرفي بخش هاي مختلف آن خواهيم پرداخت:

كاخ الحمرا در كدام سده ساخته شد؟

تاريخ دقيق ساخت كل مجموعه كاخ الحمرا در دست نيست اما آنچه مسلم است، بيشترين و مهمترين بخش هاي كاخ از 1248 تا ۱۳۵۴ ميلادي و در دوران حكومت الاحمر و خاندان بنو نصير (Nasrid dynasty) ساخته شد. به طور كلي ساخت بناهاي مربوط به دوره ي اسلامي آن در قرن 13 ميلادي و مجموعه هاي ساخته شده در دوران مسيحيت به قرن 16 ميلادي هستند. اگرچه برخي معتقدند كاخ الحمرا در قرن نهم به عنوان يك بناي نظامي و استحكامات شهر ساخته شده بود.
تزئينات كاخ الحمرا
نماي بيروني كاخ الحمرا به پيروي از سبك معماري اسلامي كاملا ساده با پرهيز از تجمل گرايي و با استفاده از خاك رس ساخته شد؛ اما در تزئينات داخلي از كاخ‌سازي بربرهاي مراكش؛ كاشي هاي مراكشي؛ تزئينات خط نستعليق هنرمندان خطاط ايراني و قسطنطنيه؛ نقوش اسلامي و خطوط اسليمي؛ كتيبه هاي قرآني به خط كوفي؛ خط نسخ و خط ريحاني؛ تركيب رنگ هاي زرد، آبي، سفيد، سبز و مشكي استفاده شد.

بخش هاي مختلف كاخ الحمرا:

بناي اصلي كاخ احمرا خود به سه بخش اصلي بارگاه يا تالار بار عام (Mexua)، شبستان (Serallo) و حرم سرا تقسيم مي شود كه داراي دو بخش جانبي به نام هاي باغ‌هاي پلكاني Generalife و قلعه آلكازابا Alcazba است.

1- قلعه آلكازابا | Alcazaba

قلعه آلكازابا قديمي ترين بخش كاخ الحمرا است كه پيش از ورود مسلمان به صورت دژ و برج ساخته شد و بعدها كار ساخت قلعه تكميل گشت. اين كاخ كاربرد نظامي دارد و داراي 4 دروازه است. زيباترين بخش كاخ الكابازا برج وِلا و باغ آداروس مي‌باشند.

2- برج ديدباني | Watch Tower

برج ديدباني يا Torre de la Vela در ابعاد 16 متر در 16 متر به ارتفاع 2680 متر در چهار طبقه ساخته شد. اگر از برج ديدن كنيد بر فراز آن يك زنگ يا ناقوس خواهيد ديد كه در سال 1840 براي اطلاع رساني هاي حكومتي و يا خبر از حمله دشمن استفاده مي شد.

3- كاخ نصري يا نصير | Nasrid Palace

كاخ نصيري مركزي ترين بخش كاخ الحمرا است كه مخصوص زندگي پادشاهان بود. در مجموعه كاخ نصيري يك سالن بارعام، برج كمارس، كاخ يوسف، كاخ شيران (محمد پنجم) قرار دارد.

4- برج كمارس | Torre de Comares

اين برج مربع شكل برخلاف كاركرد معمول برج سازي به عنوان يك بناي مجزا استفاده مي شد و مخصوص نشست وزيران و سفيران حكومت هاي اطراف بود. در طراحي سقف چوبي برج كمارس از طرح هفت آسمان كه در قرآن آمده، استفاده شد. در تالار برج كمارس يادبودي از تسليم نامه شاه عبدول نصري به پادشاه فرديناند قرار دارد.

5- حياط كاخ شيران | Lions Court

معروف ترين قسمت كاخ الحمرا حياط كاخ شيران است و بيشترين عكس هاي سلفي گردشگران از اين حياط زيبا گرفته مي شود. اين كاخ داراي سه اتاق يا عمارت مجزا به نام هاي "تالار دو خواهر" و"تالار آبنسراجنس يا Abencerrajes " و "تالار پادشاه" كه در سه طرف حياط شيران مي‌باشد. مهمترين ويژگي كاخ شيران تزئينات سقف آن است كه به شيوه 16 ضلعي و لانه زنبوري ساخته شد.

6- حمام و حرم سرا | Baths

7- تالار قايق | Hall of the Boat

يكي از عجيب ترين بخش هاي كاخ الحمرا تالار قايق است. نام اين اتاق به اشتباه در ترجمه از زبان عربي به اسپانيايي به نام قايق تغيير كرد. اين تالار در واقع محل نگهداري تجهيزات نظامي از جمله لباس جنگ و ابزارهاي پادشاه و سپاهش بود كه در زبان عربي به معناي بركت يا مكارابس (mocarabes) بود. بعدها اسپانيايي ها آن را barca يا قايق خواندند و امروزه به همين نام ترجمه مي شود. در اين تالار دو كتيبه زيبا با شعار اسلام "بركت" و "پيروزي از آن خداست" قرار دارد.

8- سياهچال الحمرا | alhambra dungeon

يكي از مخوف ترين بخش هاي كاخ بزرگ الحمرا سياه چال و زيرزمين آن است. تا چند سال پيش كسي اجازه ورود به سياهچال و زيرزمين را نداشت. محليان براي ترساندن بازديدكنندگان افسانه هاي بسياري از وجود ارواح خبيث و آدم خور سياهچال گفتند. با توجه به درخواستهاي بازديدكنندگان و براي جذب گردشگران بيشتر، مسئولان كاخ بخش هاي زيرزمين را بازسازي كردند و تنها در ساعت هاي خاصي اجازه ورود به بازديد كنندگان داده مي شود

9- حياط استراحت شاهي يا جِنِر لايف | Generalife

اين قسمت از كاخ الحمرا كاملا به چهره شهر گرانادا و دو رود جنيل (Genil) و داريو (Darro) مشرف است و در گذشته يك حياط خلوت و ايوان براي ديدباني و يا استفاده خانواده پادشاه بود.

10- حياط خندق يا بخش آبياري | Patio of the Irrigation Ditch

اين قسمت از كاخ الحمرا با وسعت 48.70 متر طول و 12.80 عرض بخشي از حيات جنرلايف است. در اين قسمت با حفر خندق و كانال هاي آبكشي منطقه سرسبز و خنكي براي خاندان سلطنتي و جلسات خصوصي پادشاه درست كردند.